در دنیای جذاب ارز دیجیتال، زندگی به سمت ساده و شفاف‌تر شدن می‌رود، بانک‌ها و داستان‌های مالی هم از این قضیه مستثنی نیستند، اما ربط این قضیه به دیفای چیست؟ امور مالی غیر متمرکز به چه معناست؟ در این مقاله از «اکس نوین» خواهیم گفت.

دیفای چیست؟ ساده‌ترین تعریف ممکن

همه ما تجربه داشتن حساب بانکی را داریم(البته همه همه که نه… ۹۹ درصد … آن یک درصد هم واقعاً چرا ندارند؟) و با هفت خان گرفتن وام و… آشنا هستیم! تجربه سوددهی مؤسسات مالی را از سر گذرانده‌ایم، از سود عجیب وام‌ها کلافه شده‌ایم، در به در دنبال ضامن کارمند گشته‌ایم و دلیل اختلاس‌ها را نمی‌دانیم!

فکر می کنید دلیل تمام این اتفاقات چیست؟

درست حدس زدید! تمرکز گرایی و انحصار!

یعنی هر فعالیت مالی که انجام می‌دهید باید از فیلتری به اسم واسطه بگذرد!

دیفای یا همان امور مالی غیر متمرکز، تلاش برای ایجاد سیستم بانکداری و مدیریت امور مالی در بستر بلاکچین است! بلاکچین هم که یعنی سیستمی غیر متمرکز( به این معنا که کسی صاحب شبکه نیست! همه اعضای شبکه اختیار و اطلاعات یکسانی دارند.)

در این سیستم شمای نوعی در سیستم دیفای می‌توانید آزادانه و بدون محدودیت و ضامن کارمند و … وام بگیرید، تسلط کاملی بر دارایی خود داشته و از طریق برنامه‌های غیر متمرکز(Dapp) با سایرین در ارتباط باشید!

سؤالی بسیار مهمی که در خصوص دیفای یا امور مالی غیر متمرکز(Decentralized Finance)، پیش می‌آید این است که وقتی ضامنی نیست، سفته و بانکی نیست پس:

 تراکنش‎های مالی چگونه تأیید می‎شود؟

قراردادهای هوشمند! این قراردادهای هوشمند هستند به صورت خودکار انجام شده و صحت تراکنش‌ها را تأیید می‌کنند یعنی هر بند از قرارداد در صورتی تیک زده شود بند بعدی اجرا خواهد شد.

دیفای چگونه کار می‌کند؟

پروژه‌های DeFi عموما ًدر بستر بلاکچین اتریوم ایجاد می‌شوند. دلیل این امر این است که زیر ساخت اتریوم، امکان اجرای قراردادهای هوشمند را فراهم آورده‌است از طرفی زبان برنامه نویسی اتریوم Solidity بوده و  از همه مهم‌تر ویژگی متن باز بودن(Open Source) اتریوم باعث شده توسعه‌دهندگان بتوانند نرم افزار مورد نظر خود را ایجاد کنند! بیایید دوباره به موضوع قراردادهای هوشمند برگردیم و دقیق‌تر مساله را بررسی کنیم:

بیتا و کیا خواهر و برادر هستند!  تا حالا شرط‌های یادی با هم بسته‌اند که آخر اکثرشان به دعوا ختم شده، چون فرد بازنده زورش می‌آمده به تعهدش عمل کند یا اینکه کلاً زده زیر همه چیز!

این خواهر و برادر مدتی است وارد دنیای ارز دیجیتال شده‌اند و تصمیم گرفته‌اند این بار شرطشان در فضای امن بلاک چین اجرا کنند! شرط آنها بدین صورت است:

اگر تیم شماره A در داربی سه شنبه تیم شماره B را برد، به ازای هر گل خورده تیم B، بیتا ا تتر برای کیا واریز کند و بر عکس! در ضمن نتیجه بازی از سایت Livesoccertv.com چک شود!

این قرارداد هوشمند در بستر اتریوم انجام می‎شود، پشیمانی بازنده فایده ندارد چون تراکنش متوقف نخواهد شد و اگر تمامی مفاد قرارداد ایجاد شود، تراکنش خود به خود عملی خواهد شد!

صبح روز بعد ۳ تتر در حساب بیتا بود!

دیفای ادامه دارد!

نکته قابل توجه این است که بر روی بلاک چین اتریوم هزاران هزار قرارداد هوشمند قابل اجرا و پیاده‌سازی بوده و صد البته پیاده‌سازی اتریوم ۲.۰ هم راهی‌ست برای تقویت هر چه بهتر قراردادهای هوشمند چون این پروژه مشکل مقیاس پذیری را حل می‌کند!

محبوب‌ترین کاربردهای دیفای

دیفای را تعریف کردیم اما خب به چه کاری می آید؟ آیا تماماً مربوط به بانک است؟ خیر! دیفای کاربردهای متفاوتی دارند که در ادامه چند نمونه از آنها را بررسی کرده‌ایم:

مبادلات غیر متمرکز(Decentralized exchanges (DEXs))

تراکنش‌های آنلاین! بدون محدودیت به هر کجای دنیا در اسرع وقت! حالا چه دلار آمریکا باشد چه اتر چه بیت کوین و…

سیستم وام دهی

استفاده از قراردادهای هوشمند به جای بانک و ضامن و سفته در پروسه پرداخت وام

WBTC

یا همان Wrapped bitcoins ، روشی برای ارسال مستقیم بیت کوین به شبکه اتریوم به منظور استفاده مستقیم بیت کوین در DeFi!

بازارهای پیش بینی

ایجاد بستری برای شرط‌بندی و پیش‌بینی مسابقات و رویدادهای مختلف!

چگونه از دیفای پول در بیاورم؟

تا به اینجای کار دیفای و کاربردهایش را شناختیم اما برویم سراغ موضوع مهم و شیرین پول! راه کسب درآمد از دیفای چیست؟

خیلی زیاد! در دیفای می‌توان از راه‌های مختلف پول درآورد که در ادامه برخی از آنها را ذکرکرده‌ایم:

ییلید فارمینگ یا کشت سود (Yield farming)

یعنی اعطای وام و قرض به سایرین و یا سپرده‌گذاری. خب ببینید افرادی زیادی ارزهای دیجیتال خود را نگهداری (Holder) می‌کنند اما چرا نگهداری؟مثل پولی که در بانک می‌گذاریم و صد سال همان است! اما اگر همان پول را سهام بخریم شرایط عوض خواهد شد!( البته در یک شرایط اقتصادی معتادل)

نکته قابل توجه این است که داستان انی هم مثل همان داستان سهام می ماند که هی بهتر است این را بخرید آن را بفروشید که سود بیشتری نصیبتان شود! از طرفی پلتفرم‌های دیفای هم در رقابت با هم هستند تا سود بیشتری اختصاص دهند تا سرمایه بیشتری جذب کنند!

در حال حاضر دیفای روی کاکل ییلید فارمینگ می چرخد و این پروژه باعث شد ارزش بازار دیفای از ۵۰۰ میلیون دلار به ۱۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ برسد!

Money legos

دقیقا ً شبیه ساخت یک لگو! قرار دادن اجزای مختلف در کنار یکدیگر و ساخت یک چیز جدید! شما می‌توانید با استفاده از اکوسیستم غیرمتمرکز Money Legos که در شبکه اتریوم وجود دارد، کسب درآمد کنید!

در قراردادهای هوشمند هم قضیه به همین شکل است یعنی ایجاد هر پروژه جدید در شبکه اتریوم مساوی است با یک قطع لگو! حالا می‌توانید این پروژه ها را با هم ترکیب کنید، یک اتفاق جدید خلق کنید و …

مثال واضح کاربرد لگوهای پولی:

1. وامی DAI از COMPOUND بگیرید!
2. نصفش کنید!
3. نصفش را بگذارید OASIS و هشت درصد سود بگیرید!
4. نصف دیگرش را بگذارید در Defi Zap برای اتر!
5. اتر که به سطح خاصی رسید، وجوه خود را از دو اپلیکشین بالا بیرون بکشید!
6. وام COMPOUND را تسویه کنید!
7. با فرض افزایش قیمت اتریوم، سود OASIS و افزایش قیمت اتریوم می‌شود دشت شما!

یعنی ببینید مثل تکه‌های پازل، سرمایه‌تان را بگذارید در پلتفرم‌های مختلف و کسب درآمد کنید!

پیش بینی کنید و پول بگیرید!

یکی از راه‌های کسب درآمد، شرکت در پروژه‌های پیش بینی مسابقات ورزشی، رخدادهای سیاسی و … است.

آیا سرمایه گذاری در دیفای امن است؟

کاملاً نه! پروژه های خوب و بد زیادی وجود دارد گذشته از این کار برای تازه‌واردان آسان نیست!

با افزایش محبوبیت DeFi در سال ۲۰۲۰، اپلکیشن‌های متفاوتی در آن ایجاد شده و برخی از آنها نابود شدند، YAM کاملاً از بین رفت و ارزش بازار آن در ۳۵ دقیقه از ۶۰ میلیون دلار به صفر مطلق رسید!

علاوه بر این داستان باگ‌های دیفای همچنان ادامه دارد! در قدرتمند بودن قراردادهای هوشمند که شکی نیست اما گاهی برخی از قوانین که در پروتکل تصویب می‌شوند با مشکل روبرو شده و احتمال خطا  را افزایش می‌دهند.

برترین توکن های دیفای بر اساس ارزش بازار

این لیست مدام در حال تغییر است اما در حال حاضر ۵ توکن برتر دیفای به ترتیب زیر هستند:

1. Chainlink با توکن LINK
2. Uniswap با توکن UNI
3. Wrapped Bitcoin با توکن WBTC
4. Aave با توکن AAVE
5. Synthetix با توکن SNX

۵ پلتفرم برتر دیفای در سال ۲۰۲۱

اما سودآورترین پروژه‌ها و پلتفرم‌های دیفای در به اینجای سال ۲۰۲۱ کدام یک هستند؟ بیایید با یکدیگر بررسی کنیم:

Maker:1

پلتفرمی با شعار مبارزه با نوسانات بازار، اعطا کننده وام و به منظور حمایت از  ارزش DAI

ویژگی‌ها:

• لانچ در ۲۰۱۸
• امکان دریافت وام با وثیقه گذاشتن سرمایه ار دیجیتالی خود و خرید سایر ارزهای دیجیتال
• بهره‌گیری از CDP(Collateralized Debt Position) یا قرارداد هوشمند اعطای وام با استفاده از ذخیره DAI

Uniswap:2

مبادله خودکار توکن‌های ERC-20 و اتریوم و همچنین کسب درآمد از طریق واریز توکن در قراردادهای هوشمندو دریافت پاداش از توکن‌های داخل استخر و اعطای وام

ویژگی‌ها:

• لانچ در ۲۰۱۸
• رابط کاربری آسان
• سرعت خوب
• کارمزد بسیار پایین
• امکان معامله بدون نیاز به دفتر سفارش(Order book)
• انجام معامله بدون نیاز به احراز هویت و حتی داشتن حساب کاربری

Aave:3

گرفتن و اعطای وام با استفاده از آلت کوین‌ها و استیبل‌کوین‌های مختلف

ویژگی‌ها:

• لانچ در ۲۰۱۷
• بازار پولی الگوریتمی و برداشت وام‌ها از یک استخر
• تعیین نرخ بهره با توجه به میزان دارایی موجود در استخر
• امکان دریافت رمز ارز متفاوت از رمز ارز واریزی به استخر
• دریافت وام به شرط داشتن وثیقه بیش از مقدار وام (Overcollateralized)
• اختصاص کارمزد در صورت دریافت وام با وثیقه کمتر از میزان

Compound:4

سیستم اعطا و دریافت وام و استیبل کوین

ویژگی‌ها:

• لانچ در ۲۰۱۸
• امکان دریافت وام با وثیقه گذاشتن سرمایه ارز دیجیتالی خود و خرید سایر ارزهای دیجیتال
• دارای افزونه گوگل کروم
• دریافت سود ماهیانه یا سالیانه با استفاده از ویژگی سپرده‌گذاری این سیستم

Curve Finance:5

تبدیل رمز ارزها به یکدیگر و دریافت و اعطای وام

ویژگی‌ها:

• لانچ در ۲۰۲۰
• کسب در آمد از طریق تأمین نقدیتگی استخرها
• انجام معاملات خودکار و شرکت در مناقصه‌ها با استفاده از الگوریتم بازار ساز خودکار AMM(Automated Market Maker)

لیست ذکر شده در بالا به ترتیب تأثیرگذاری بوده و در ادامه دو پلتفرم خوب دیگر را نیز معرفی کرده‍ایم:

 Yearn Finance

پلتفرمی جهت ساده سازی دیفای و کسب بیشترین سود سالیانه (APY) با استفاده از ترکیب پلتفرم‌های گوناگون

ویژگی‌ها:

• لانچ در ۲۰۱۷
• این پلتفرم دارای پلتفرم‌های مختلفی است که شناخته شده ترین پلتفرم های این مجموعه عبارتند از:

Yearn Finance

جابه‌جایی خودکار سرمایه بین پروتکل‌های وام‌دهنده دیفای مانند Aave، Compound، Curve  و Dydx به منظورکسب بیشترین سود

Ytrade Finance

امکان ترید بلند مدت و کوتاه مدت توسط استیبل کوین‌ها با استفاده از اهرم ۱۰۰۰ برابر، توسط کاربران

Yliquidate Finance

استفاده از پروتکل از وام‌های فلش در پروتکل Aave برای نقدینگی بودجه

Yswap Exchange

امکان انتقال وجوه به صورت دستی به پروتکل‌های دیفای

Iborrow Finance

پرداختن به توکنایز کردن بدهی‌ها در پروتکل‌های دیگر با کمک Aave

Kava

امکان اعطای وام و استیبل کوین مبادله ارزهای دیجیتال درون شبکه

ویژگی‌ها:

• سرعت بالا
• امکان اعطای وام
• امکان وثیقه‌گذاری ارزهایی مانند بیت کوین، ریپل و دریافت وام به صورت USDX(استیبل کوین کاوا) تحت عنوان پلتفرم بدهی وثیقه‌گذاری شده (Kava CDP Platform)

میزان سرمایه بلوکه شده در دیفای

در حال حاضر در حدود ۲۸ میلیارد دلار سرمایه در دیفای وجود دارد که نسبت به سه سال گذشته در حدود ۳۵۰ درصد رشد کرده‌است. گفتنی‌ست maker با تصاحب ۱۷ درصد از کل سرمایه در صدر جدول قرار دارد و پس از آن Aave  و Compound در جایگاه‌های بعدی هستند.

نحوه سرمایه گذاری در دیفای

برای سرمایه گذاری در دیفای نیاز به ورود به دنیای ارزهای دیجیتال است! در اولین قدم، خودتان را بتکانید و سرمایه‌ای که دوست دارید را وارد این بازار کنید. ما در اکس نوین به عنوان بزرگ‌ترین و امن‌ترین پلتفرم خرید و فروش ارزهای دیجیتال در خدمت شما هستیم تا تجربه یک سرمایه‌گذاری مناسب را داشته باشید.

پس از انجام مراحل آسان و سریع ثبت نام و انجام احراز هویت، صاحب یک اکانت کاربری و کیف پول اختصاصی خواهید بود که می‌توانید آن را به ریال شارژ کرده و ارز دیجیتال مناسب را خریداری کرده و در پروژه‌های مختلف دیفای سرمایه‌گذاری کنید.

جمع بندی

دیفای در واقع راهی ست جهت حذف واسطه‌های مالی مانند بانک‌ها و مؤسسات اعتباری! از طرفی دیفای تلاشی جهت بهینه‌سازی و شفاف سازی تراکنش‌های مالی نیز بوده! با استفاده از دیفای می‌توانید به راحتی وام بگیرید و یا در فرآیند اعطای وام شرکت کنید، در پروژه‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنید، از اعتبار سرمایه‌ دیجیتالی‌تان استفاده کرده آن را وثیقه بگذارید و ارزهای دیجیتال بیشتری بخرید، تراکنش‌های مختلف را بررسی کنید و … .

دیفای بر روی شبکه بلاکچین اتریوم فعالیت می‌کند و پروژه‌های مختلفی در آن فعال هستند که با مشارکت در هر یک از آنها می‌توان به سود رسید. گفتنی ست توسعه اتریوم ۲.۰ باعث شکوفایی هر چه بیشتر پروژه دیفای خواهد شد.

برای سرمایه‌گذاری در دیفای کافی ست با ایجاد حساب کاربری و شارژ ریالی کیف پول اختصاصی خود در پلتفرم اکس نوین، وارد دنیای جذاب کریپتوکارنسی شوید!

سوالات متداول

دیفای چیست؟

راهکار حذف واسطه‌ها در امور مالی در بستر بلاک چین، به صورت همتا به همتا(P2P) و غیر متمرکز

ارزش بازار دیفای چقدر است؟

در حال حاضر این ارزش ۴۲ میلیارد دلار است!

بهترین توکن دیفای چیست؟

چین لینک( این پاسخ قابل تغییر است)

بهترین پلتفرم دیفای در سال ۲۰۲۱؟

Maker. این پلتفرم در سال ۲۰۱۸ بر روی شبکه اتریوم لانچ شد و پلتفرمی جهت اعطای وام و استیبل کوین است.