اوردر بوک (Order Book) چیست؟
دفتر سفارش یا اوردر بوک (Order Book) یک ابزار بسیار مهم و کاربردی در بازارهای مالی، به خصوص در بازارهای ارز دیجیتال و بورس، است. این دفتر لیست تمامی سفارشات خرید و فروش یک دارایی را نشان می‌دهد. دفتر سفارش به کاربران و معامله‌گران کمک می‌کند تا تقاضا و عرضه‌ی موجود برای یک دارایی خاص را مشاهده کرده و به تحلیل روندهای بازار بپردازند. در ادامه به توضیح کامل دفتر سفارش و نحوه خواندن و تحلیل آن می‌پردازیم.
دفتر سفارش یا اوردر بوک (Order Book) چیست؟
دفتر سفارش جایی است که تمامی سفارشات خرید و فروش برای یک دارایی در آن ثبت می‌شود. در این دفتر، سفارشات خرید و فروش به ترتیب قیمت‌ها و حجم‌ها مرتب شده‌اند. این دفتر شامل دو بخش اصلی است:
لیست سفارشات خرید: این لیست شامل سفارشاتی است که معامله‌گران می‌خواهند دارایی را با قیمتی خاص خریداری کنند. سفارشات خرید با قیمت‌های بالاتر در بالای لیست نمایش داده می‌شوند.
لیست سفارشات فروش: این لیست شامل سفارشاتی است که معامله‌گران قصد فروش دارایی را با قیمتی خاص دارند. سفارشات فروش با قیمت‌های پایین‌تر در بالای لیست نمایش داده می‌شوند.
این دو بخش به کاربران اجازه می‌دهند تا بهترین قیمت‌های خرید و فروش و حجم‌های مربوطه را مشاهده کنند.
اصطلاحات کلیدی در اوردر بوک
برای خواندن و تحلیل دفتر سفارش، آشنایی با اصطلاحات زیر ضروری است:
بید (Bid): بالاترین قیمتی که خریداران حاضر به پرداخت آن هستند. به نوعی، این قیمت بالاترین قیمتی است که یک نفر می‌خواهد برای خرید دارایی بپردازد.
اَسک (Ask): پایین‌ترین قیمتی که فروشندگان مایل به فروش دارایی خود هستند. این قیمت، کمترین قیمتی است که کسی مایل به فروش دارایی خود به آن است.
اسپرد (Spread): تفاوت بین بالاترین قیمت بید و پایین‌ترین قیمت اسک است. این مقدار نشان‌دهنده نقدینگی بازار و تمایل معامله‌گران به خرید یا فروش است.
حجم (Volume): نشان‌دهنده مقدار دارایی است که خریداران و فروشندگان مایل به معامله آن هستند.
نحوه خواندن دفتر سفارش
برای تحلیل دفتر سفارش و استفاده از آن در تصمیم‌گیری‌های معاملاتی، می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید:
بررسی سطح حمایت و مقاومت: تعداد زیادی سفارش خرید در یک قیمت مشخص نشان‌دهنده‌ی یک سطح حمایت قوی است، زیرا نشان‌دهنده تمایل بالا به خرید در آن قیمت است. به‌طور مشابه، تعداد زیاد سفارش فروش در یک قیمت خاص نشان‌دهنده سطح مقاومت است.
بررسی عمق بازار: عمق بازار به میزان سفارشات در دفتر سفارش اشاره دارد. هر چه عمق بازار بیشتر باشد، نقدینگی نیز بالاتر است و انجام معاملات با نوسانات کمتر امکان‌پذیر می‌شود.
مطالعه تغییرات سریع سفارشات: با مشاهده‌ی تغییرات لحظه‌ای در دفتر سفارش، می‌توانید تمایلات لحظه‌ای بازار را متوجه شوید. برای مثال، اگر سفارشات خرید به سرعت اضافه شوند، نشان‌دهنده فشار خرید است و ممکن است قیمت افزایش یابد.
تحلیل اسپرد: اسپرد کم نشان‌دهنده بازاری با نقدینگی بالاست، در حالی که اسپرد زیاد می‌تواند به معنای نقدینگی پایین و پرریسک بودن معاملات باشد.
تشخیص سفارشات جعلی یا تریدرهای نهنگ: بعضی از معامله‌گران بزرگ ممکن است سفارشات بزرگ در دفتر سفارش قرار دهند، اما در زمان نزدیک به پر شدن آن سفارش را لغو کنند. این کار برای فریب دادن دیگران و ایجاد جهت‌گیری در قیمت‌ها صورت می‌گیرد.
مثال از خواندن دفتر سفارش
فرض کنید قیمت فعلی یک ارز دیجیتال ۱۰۰ دلار است. دفتر سفارش به این صورت است:
سفارشات خرید (بید):
- ۱۰۰ دلار: ۱۰ واحد
- ۹۹ دلار: ۲۰ واحد
- ۹۸ دلار: ۱۵ واحد
سفارشات فروش (اسک):
- ۱۰۱ دلار: ۸ واحد
- ۱۰۲ دلار: ۱۲ واحد
- ۱۰۳ دلار: ۱۸ واحد
در این مثال:
قیمت بید ۱۰۰ دلار است، یعنی بالاترین قیمتی که کسی می‌خواهد خرید کند.
قیمت اسک ۱۰۱ دلار است، یعنی پایین‌ترین قیمتی که کسی مایل به فروش است.
اسپرد بین بید و اسک ۱ دلار است که نشان‌دهنده یک بازار نسبتاً نقدینه است.
نتیجه‌گیری
دفتر سفارش یکی از ابزارهای ضروری برای تحلیل بازار است. با مطالعه دفتر سفارش، معامله‌گران می‌توانند به درک بهتری از عرضه و تقاضا، تغییرات قیمت، و سطوح حمایت و مقاومت برسند.
