کاربرد NFT ها روز به روز در حال افزایش است و همین امر باعث شده افراد بسیاری به این توکن غیرقابل تعویض علاقه پیدا کرده و جذب آن بشوند. منحصر به فرد بودن این توکن مهم‌ ترین ویژگی آن به شمار می‌رود که باعث پیدایش کاربردهای خاص آن در دنیای دیفای شده است. در واقع قبل از پیدایش توکن های غیر مثلی، انحصاری کردن دارایی های دیجیتالی غیر ممکن بود و اصلاً معنی نداشت.

اما با روی کار آمدن توکن های غیرمثلی ورق برگشت و این رویای دیرینه برای بسیاری از افراد فعال در حوزه دیجیتال و به خصوص هنرمندان و گیمرها به واقعیت پیوست! در واقع می‌ توان به طور خلاصه مهم ترین کاربرد NFT را انحصاری کردن دارایی های هنری، مالی و … در دنیای واقعی و دیجیتال دانست.

قبل از اینکه بیشتر در مورد کاربردهای این توکن غیرقابل تعویض با یکدیگر صحبت کنیم، بهتر است که ابتدا آشنایی بیشتری با NFT پیدا کنیم. پس با ما همراه باشید.

NFT چیست؟

NFT خلاصه عبارت Non Fungible Token است که معنی توکن غیر مثلی یا توکن غیر قابل تعویض را می‌ رساند. برای اینکه بهتر بتوانیم معنی این عبارت را متوجه شوید آن را با یک مثال همراه می سازیم. در دنیای واقعی وقتی نقاشی هنری را خلق می‌ کند، یک اثر هنری خاص و تک را آفریده است که می تواند آن را به نام خود حفظ کند و اگر کسی قصد خرید آن تابلوی نقاشی را داشته باشد، قیمتی که باید برای بپردازد نیز ویژه مشخص شده و با قیمت دیگر تابلوها متفاوت تر است. مشخص است که نمی توان اثر هنری یک نقاش را با اثر هنری نقاش دیگر از نظر ارزشی مقایسه کرد و یا حتی تعویض نمود.

در دنیای دیجیتال اما این قضیه صادق نبود. وقتی کسی در فتوشاپ یک فتومونتاژ هنری را خلق می کرد، دیگران می توانستند به راحتی آن را دانلود کرده و صدها کپی از آن تهیه کنند و تلاش هنرمند نیز برای ثبت آن اثر به نام خودش کارساز نبود، مگر اینکه آن را فقط در کامپیوتر شخصی خود پنهان کرده و هرگز در دنیای مجازی انتشار نمی داد.

 ان اف تی ها در دنیای دیجیتال با غیر قابل تعویض بودن خود توانستند منحصر به فرد بودن بسیاری از دارایی ها را امکان پذیر کنند و این ویژگی زمینه را برای گسترش کاربرد NFT فراهم کنند. غیر قابل تعویض بودن آن ها به این معنی است که مانند پول یا ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین نیستند که ارزش واحد و قابل اندازه گیری داشته باشند که از طریق آن مورد معاوضه قرار بگیرند. ارزش آن ها درست مثل یک تابلوی نقاشی با توجه به ارزش هنر و خلق کننده آن و.. متفاوت تعیین می شود و با هیچ NFT و تابلوی دیگری نمی توان آن ها را معاوضه کرد.

در دنیای مجازی افراد می توانند برای هر کالای فیزیکی و یا دیجیتالی خود یک توکن غیر مثلی خلق کنند. این کالا مورد تجارت قرار می گیرد اما رعایت این قانون محدود کننده امکان هر گونه تقلب، جعل و یا کپی را غیرممکن می سازد.

7 کاربرد NFT در دو دنیای واقعی و مجازی

حال که با مفهوم ان اف تی آشنا شدیم، وقت آن است که کاربردهایش را مورد بررسی قرار دهیم. این روزها شاهد کاربردهای مختلف NFT در زمینه‌ های گوناگون از املاک و امور مالی گرفته تا موسیقی و تجارت کالاهای کلکسیونی هستیم که در حال افزایش و گسترش است. با این حال همچنان کسی اطمینان ندارد که آیا این کاربردها همیشگی هستند و می توانند تحولی عظیم در دنیای دیجیتال به وجود آورند؛ یا خیلی زود محدود شده و از رونق خواهند افتاد.

با استفاده از ان اف تی ها می توان هر چیزی را در دنیای واقعی و مجازی توکنیزه و کد گذاری نمود و به آن خاصیت منحصر به فرد بودن بخشید. این ویژگی مشکلات و دغدغه بسیاری از افراد را حل خواهد کرد که از مهم ترین آن ها می توان به گیمرها و هنرمندان اشاره داشت. هنرمندانی که همیشه با مشکلاتی چون: کپی شدن و از بین رفتن ارزش آثار درگیر بودند و گیمرهایی که ناپدید شدن هزینه ها و نتایج بازی برایشان با حسرت بسیاری همراه بود. در ادامه با 7 مورد از کاربرد NFT در دنیای مجازی و واقعی آشنا خواهیم شد که رویایی افراد بسیاری را محقق خواهد کرد.

1- درخشش و کاربرد NFT در دنیای هنر

در دنیای واقعی وقتی هنرمندی یک تابلوی نقاشی را خلق می کند، برای خلق آن از ایده، خلاقیت، رنگ ها و تکنیک های منحصر به فرد خود استفاده می نماید و از این رو تمامی آثار هنری در دنیای واقعی از ارزشی یکتا و یگانه برخوردارند.

اما عکس این قضیه در دنیای مجازی تا قبل از ورود توکن های غیر مثلی امکان پذیر نبود. وقتی هنرمندی یک عکس و یا اثر هنری دیجیتالی داشت، کافی بود برای یکبار آن را در اینترنت و یا شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارد تا صدها و هزاران نسخه از آن دانلود و کپی شود.

اما بعد از ظهور توکن های غیر مثلی ورق برگشت. حال کافی است که هنرمند قبل از انتشار، اثر هنری خود را به یک NFT تبدیل کرده و آن را در شبکه بلاکچین به نام خود ثبت نماید. بعد از آن غیرممکن است که کسی بتواند ارزش این اثر هنری را نادیده گرفته و یا خود را خالق آن بداند. چرا که شبکه بلاکچین یک پایگاه داده غیر قابل نفوذ است که هیچ کسی نمی تواند کدهای ثبت شده در آن را تغییر داده و یا حذف نماید.

این امر سال های زیادی است که با روی کار آمدن رمز ارزهای چون بیت کوین و اتریوم به اثبات رسیده است. چرا که این ارزهای دیجیتالی نیز از همین شبکه به عنوان پایگاه داده خود استفاده می‌ کنند. البته باید در نظر داشته باشید که تکون های غیر مثلی، نه تنها ارزش اثر هنری، بلکه مالکیت آن را به اثبات می رسانند و اثبات مالکیت در بسیاری از مواقع اهمیت بیشتری نسبت به ارزش ذاتی اثر خواهد داشت.

2- معجزه توکن غیرمثلی در صنعت موسیقی

تا قبل از روی کار آمدن این توکن غیرقابل تعویض بسیاری از هنرمندانِ عرصه موسیقی، حتی با وجود قوانین کپی رایت نمی توانستند هنر خود را از خطر کپی شدن حفظ کنند و به همین دلیل درآمد چندانی هم از طریق انتشار آثار خود به دست نمی آوردند.

اما امروزه با وجود ان اف تی برای مثال؛ یک خواننده به راحتی و با خیالی آسوده می تواند آهنگ خود را به دنیای واقعی و مجازی معرفی کند. بدون اینکه ترسی از کپی شدن و یا جعل آن داشته باشد. با به وجود آمدن این کاربرد توکن غیرمثلی، باز هم ویژگی یگانه بودن این توکن نقش مهمی و اصلی را ایفا می کند.

در واقع این خواننده می تواند آهنگ خود را به صورت یک توکن غیرمثلی در بلاکچین ها ثبت کرده و به این صورت مالکیت و انحصاری بودن آن را تضمین کند. چرا که شبکه غیرقابل نفوذ و قدرتمند بلاکچین ضمانت آن را خواهد کرد. وقتی خواننده آهنگ خود را به صورت توکن غیرقابل تعویض در معرض فروش قرار می دهد، هر شخصی که قصد داشته باشد این آهنگ را گوش کند، باید هزینه ای بابت آن پرداخت کند. البته توجه داشته باشید که این امر با منحصر به فرد بودن ان اف تی مغایرتی ندارد. چرا که هر توکن غیر مثلی را می توان براساس دو استاندارد مختلف بر روی شبکه بلاکچین ثبت کرد:

1. ERC721: اگر توکن غیرمثلی با استفاده از این استاندارد بر روی بلاکچین ثبت شود؛ به صورت منحصر به فرد ساخته شده و در تمام دنیا تنها یک نفر می تواند مالک و صاحب آن شناخته شود.
2. ERC5511: اگر توکن غیرقابل تعویض با استفاده از این استاندارد صادر شود، افراد زیادی می توانند آن را خریداری کرده و استفاده کنند؛ اما نام خالق آن، منحصر به فرد خواهد ماند و به این صورت هیچکس با وجود خریداری کردن اثر نمی تواند آن را به نام خود جعل کند.

3- تحقق رویاها و کاربرد NFT در دنیای بازی

کسب درآمد با بازی کردن، از رویاهای همیشگی گیمرها است که تا قبل از پیدایش توکن غیر قابل تعویض چندان تحقق پیدا نکرده بود. با ورود ان اف تی به صنعت بازی می توان پیش بینی  کرد که انقلابی بزرگی در حال وقوع است. چرا که با وجود این توکن، نه تنها کسب درآمد از طریق بازی امکان پذیر شده، بلکه رویای خرید و انحصاری کردن بسیاری از وسایل بازی نیز برای گیمرها تحقق یافته است.

با استفاده از توکن غیرقابل تعویض گیمرها می توانند به راحتی آیتم هایی را که در بازی به دست می آورند و یا بابت آزاد شدن آن ها هزینه پرداخت می کنند؛ به نام خود ثبت کرده و بعد آن را به دیگری بفروشند.

این موضوع وقتی جالب تر می شود که حتی اگر شرکت طراح بازی نیز منحل شود، باز هم دارایی های دیجیتالی مربوط به آن بازی در انحصار گیمرها باقی می ماند. چرا که سند آن ها به نام گیمر از طریق ان اف تی در بلاکچین ثبت شده است. فرض کنید برای فعال شدن استفاده از یک اسلحه در یک بازی هزینه ای را پرداخت کنید و بعد از پایان بازی به راحتی آن را به فروش برسانید و به سراغ بازی بعدی بروید. به طور قطع تجربه خیلی شیرینی خواهد شد.

البته باید در نظر داشت که ورود توکن غیرقابل تعویض، به دنیای بازی ها ممکن است یک خطر جدی نیز به همراه داشته باشد و آن خطر احتکار دارایی های درون بازی است. به این معنی که بسیاری از افراد و بازیکنان، خریدهایی را درون برنامه انجام دهند؛ نه به قصد استفاده در بازی؛ بلکه برای فروش آن در آینده نه چندان نزدیک و دستیابی به سود فراوان.

4- جمع آوری کلکسیون های خاص با کمک NFT

در دنیای واقعی بسیار دیده ایم که افراد با خرید و تهیه کالاهای فیزیکی خاص، اشیای منحصر به فردی را جمع آوری کرده و حاضرند برای بزرگتر شدن کلکسیون های خود هزینه های گزافی را پرداخت کنند. ان افی تی ها امکان جمع آوری کلکسیون های دیجیتالی را فراهم کرده اند. برای مثال اولین توییتی که جک دورسی موسس توییتر در این شبکه به اشتراک گذاشت، بعد از کدگذاری شدن در شبکه بلاکچین و تبدیل به یک توکن غیرقابل تعویض به عنوان یک آیتم کلکسیونی استفاده شده از پلتفرم Valuables بود که در نهایت به فروش رسید.

این پلتفرم جالب قابلیت آن را دارد که هر توییت را به یک توکن تبدیل سازد. شما می توانید با استفاده از این پلتفرم برای توییت های مورد علاقه خود قیمتی پیشنهاد دهید. نویسنده توییت هم می تواند آن را به بالاترین قیمت پیشنهاد شده بفروشد. در صورت فروش توییت به شما، یک کد برای آن در بلاکچین صادر شده و تبدیل به یک ان اف تی یگانه خواهد شد که در آن نام نویسنده به عنوان صاحب اثر و نام شما به عنوان مالک توییت ثبت خواهد شد.

در واقع یک توکن غیر مثلی می تواند هم یک اثر هنری باشد، هم خاص و منحصر به فرد، دارا بودن این ویژگی ها در کنار هم، می تواند آن را برای ساخت ترکیبی بین هنر کریپتویی و آیتم های کلکسیونی گزینه مناسبی به شمار آورد.

5- کاربرد NFT در امور مالی

کاربرد NFT به آثار هنری محدود نمی شود و از آن می توان در بسیاری از امور مالی و اقتصادی نیز استفاده کرد. برای مثال پلتفرم JustLiquidity از توکن های غیرقابل تعویض به عنوان یک بلیت ورودی برای صادر کردن اجازه ورود کاربر به استخر بعدی خود استفاده می کند.

به این صورت که کاربر می تواند با پرداخت مقدار مشخصی از توکن های خود، در مدت زمان معینی اصطلاحاً در یک استخر سهام گذاری می کند و در ازای این سهام گذاری خود، صاحب یک ان اف تی شود که اجازه ورود او را به استخر بعدی صادر می کند. این ان اف تی درست مانند یک بلیت ورودی به محض حضور کاربر در استخر بعدی فاقد اعتبار خواهد شد.

6- آیا NFT در دنیای واقعی نیز جایگاهی دارد؟

دیگر کاربرد NFT امکان تجارت دارایی های واقعی و فیزیکی در دنیای دیجیتال است. برای مثال برای اثبات مالکیت یک خانه و یا زمین می توان از توکن غیرقابل تعویض استفاده کرد. در واقع توکن غیرقابل تعویض نقش همان سند ملک را در دنیای مجازی ایفا می کند. زمانی که در دنیای واقعی شما یک ملک را معامله می کنید، قیمت آن با توجه به موقعیت، مساحت و دیگر مشخصات ملک تعیین شده و اثبات مالکیت آن نیز با صدور سند انجام می گیرد.

در دنیای مجازی برای ملک یک ان اف تی صادر می شود که ارزشی منحصر به فرد دارد  و شما برای خرید آن ملک تنها کافی است توکن غیر مثلی آن را دریافت کنید. البته این کاربرد NFT همچنان جای توسعه و برنامه ریزی دارد و هنوز به مرحله تکامل نرسیده است. اما شواهد نشان می دهد که در این عرصه تحولی عظیم در حال وقوع است.

به عنوان مثالی دیگر در دنیای واقعی می توان به اشیای ارزشمندی چون انواع جواهرآلات و سنگ های قیمتی اشاره کرد. این اشیا که اتفاقاً منحصر به فرد نیز به شمار می روند، به همراه فاکتورها و تاییدیه‌های اصالت معامله می شوند. برای تجارت آن ها در دنیای دیجیتال می توان به جای ارائه تاییدیه های اصالت از توکن های غیرمثلی استفاده کرد.

7- تضمین زنجیره تأمین با کمک ان اف تی – کاربرد NFT

تضمین زنجیره تأمین یکی از عجیب ترین کاربردهای NFT است. از ویژگی یکتا و امن بودن این توکن غیرمثلی می توان در صنعت لجستیک به منظور اثبات اعتبار کالاها استفاده کرد. برای مثال کالاهای فاسد شونده‌ مثل انواع ماهی را در نظر بگیرید. برای بسیاری از افراد مهم است که این کالاها از کدام شهر آمده و چه مدت زمانی در راه بوده اند تا به مغازه و یا به دست اشخاص برسند.

یا برای مثال تصور کنید که قصد دارید کالایی لوکس و بسیار گران قیمت را از فروشگاهی در شهر و یا کشور دیگری خریداری کنید و از اینکه در مسیر رسیدن کالا به دست شما، چه بر سر بسته سفارشتان خواهد آمد، بیم دارید. در اینجا ان اف تی ها می توانند به کمک شما بشتابند. برای بسته سفارش شما، یک ان اف تی صادر شده و در تمام مسیر شما می توانید از طریق این توکن غیرمثلی بسته خود را اسکن کنید. چرا که در صورت زیرسازی در طول مسیر زنجیره تأمین می توان اطلاعات جدیدی را به این توکن غیرمثلی اضافه کرد. برای مثال: زمان ورود به انبار، زمان خروج از انبار، محل و موقعیت کنونی و …

به علاوه زمانی که بسته به دست شما رسید، فروشگاه می تواند از تحویل آن اطمینان پیدا کند و شما نیز نمی توانید منکر این قضیه شوید. به همین راحتی یک اطمینان دوطرفه به وجود می آید که تجارت را آسان تر و ایمن تر خواهد ساخت و این اهمیت کاربرد NFT را مشخص می کند. البته پیاده سازی توکن غیر قابل تعویض در زنجیره تأمین کار بسیار دشوار و نیازمند زیر ساخت های فراوانی است.

به علاوه اینکه باید تمامی سازمان ها و شرکت هایی که در طول مراحل زنجیره تأمین را در دست دارند، همکاری های لازم در این زمینه را داشته باشند. هم اکنون دو شرکت حمل ونقل MAERSK و IBM به ترتیب با فراهم آوردن سیستم های TradeLens و Foot Trust در فناوری بلاکچین موفق به پیاده سازی و استفاده از این توکن های غیرقابل تعویض در شبکه حمل و نقل خود شده اند.

جمع بندی

باید بگوییم که هنوز تمامی هفت مواردی که به عنوان کاربرد NFT  در این مقاله به آن ها اشاره داشتیم، به صورت کامل پیاده سازی و اجرا نشده اند. البته استقبال و توجه اشخاص مختلف روز به روز به این این توکن غیرمثلثی (NFT) ها بیشتر می شود ولی با این وجود نمی توان نتیجه گرفت که پیشرفت چشمگیری در انتظار این توکن غیرقابل تعویض است و یا برعکس افولی را در پی خواهد داشت. به نظر شما چه آینده‌ ای در انتظار این توکن غیرمثلی است؟